ปัญหาในการบังคับใช้พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2561

Legal problems on enforcement of the Organic Act of the State Funds Inspection of B.E.2561

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาความเป็นมาและความสําคัญของปัญหาในการบังคับใช้พระราช บัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2561 (2) ศึกษาแนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับการตรวจเงิน แผ่นดิน ตลอดจน านาจหน้าที่ของการตรวจเงินแผ่นดิน (3) ศึกษามาตรการทางกฎหมายและ การบังคับใช้กฎหมายที่ เกี่ยวข้องกับการตรวจเงินแผ่นดินของต่างประเทศและของประเทศไทย (4) วิเคราะห์ปัญหาในการบังคับใช้พระราช บัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2561 และ (5) เสนอแนะมาตรการที่เหมาะสมมาใช้เป็น แนวทางในการแก้ไขพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2561 จากการศึกษาพบว่า การตรวจเงินแผ่นดิน เป็นการตรวจสอบว่าการใช้จ่ายเงินแผ่นดินเป็นไปตามกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ มติคณะรัฐมนตรี และแบบแผนของทางราชการหรือไม่ รวมถึงการใช้จ่ายเงินของรัฐนั้นเป็นไปตาม วัตถุประสงค์และเกิดประสิทธิภาพหรือไม่ จึงถือได้ว่าการตรวจเงินแผ่นดินเป็นกลไกที่สําคัญและจําเป็นอย่างยิ่งในการ ควบคุมการใช้จ่ายเงินแผ่นดิน ทําให้ต้องมีองค์กรรัฐที่ชื่อ สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน เข้ามาทําหน้าที่ดังกล่าวเพื่อ ให้เกิดความเป็นกลาง อิสระ โปร่งใส และตรวจสอบได้ ภายใต้พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงิน แผ่นดิน พ.ศ. 2561 แต่กระนั้นในการบังคับใช้พระราชบัญญัติดังกล่าวยังเกิดปัญหาบางประการ ในประเด็นปัญหาดังนี้ (1) ปัญหาเกี่ยวกับการให้อํานาจแก่คณะกรรมการการเลือกตั้งในการระงับหรือยับยั้งความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นแก่ การเงินการคลังของรัฐอย่างร้ายแรงในการพิจารณาและลงคะแนนเสียงเกี่ยวกับการกระทําที่ไม่เป็นไปตามกฎหมายวินัย การเงินการคลังของรัฐ เป็นการให้สิทธิที่เกินกว่าอํานาจและหน้าที่ของคณะกรรมการการเลือกตั้ง จึงเป็นการให้อํานาจ ที่ไม่เหมาะสม และ (2) ปัญหาเกี่ยวกับการแจ้งผลการตรวจสอบสืบสวนให้หน่วยรับตรวจดําเนินการทางละเมิด (ชดใช้ ค่าเสียหายแก่รัฐ) และทางวินัยแก่ข้าราชการ กําหนดไว้ว่า ผู้ว่าการมีอํานาจหน้าที่ในการตรวจสอบและแจ้งผลการตรวจ สอบ หากพบข้อบกพร่องเนื่องจากเจ้าหน้าที่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ มติคณะรัฐมนตรีหรือแบบแผนการปฏิบัติราชการแล้วก่อให้เกิดความเสียหาย แก่รัฐหรือหน่วยรับตรวจที่ไม่เกี่ยวกับกฎหมายว่าด้วยวินัยการเงิน การคลังของรัฐ ให้ าเนินการแจ้งให้ ผู้รับตรวจชดใช้ค่าเสียหายแก่รัฐหรือดําเนินการทางวินัยแล้วแต่กรณี โดยไม่ได้ ระบุว่าจะต้องนํารายงานการตรวจสอบสืบสวนของสํานักงานการตรวจเงินแผ่นดินมาเป็นส่วนหนึ่งของสํานวน เพื่อ แจ้งให้ผู้รับตรวจชดใช้ค่าเสียหายแก่รัฐหรือดําเนินการทางวินัย ส่งผลให้รายงานการตรวจสอบไม่มีผลผูกพันหรือ สภาพบังคับทางกฎหมายกับหน่วยรับตรวจ