แนวทางเชิงนโยบายในการบริหารจัดการพื้นที่อย่างมีส่วนร่วมของตำบลเสริมขวา อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง

Policy on area management with Community’s Participation in Searm-Kwa Sub-District, Searm-Ngam District, Lampang Province

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ที่จะวิเคราะห์การมีส่วนร่วมของประชาชนที่เหมาะสมในการจัดการพื้นที่สาธารณะ หาแนวทางการจัดทำธรรมนูญชุมชน สำหรับการใช้ประโยชน์ร่วมกันจากที่ดินในเขตป่าชุมชน เพื่อเสนอแนวทางเชิงนโยบายในการพัฒนากลไกการบริหารจัดการพื้นที่อย่างมีส่วนร่วมของชุมชนตำบลเสริมขวา อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง โดยใช้ข้อมูลจากเอกสาร งานวิจัย การอภิปรายกลุ่มและการสัมภาษณ์เชิงลึกบุคคลที่มีบทบาทเกี่ยวข้องกับบริหารจัดการพื้นที่ในเขตตำบลเสริมขวาทั้งภาครัฐและเอกชน จำนวน 42 คน จากข้อมูลที่ได้ทั้งหมดเมื่อนำมาวิเคราะห์แล้วพบว่า การบริหารจัดการพื้นที่ขององค์การบริหารส่วนตำบลเสริมขวานั้นมุ่งเน้นการให้ความสำคัญต่อการมีส่วนร่วมของราษฎรในชุมชน โดยกำหนดเป็นแผนพัฒนาของหน่วยงานเพื่อให้ราษฎรเป็นกลไกหนึ่งในการขับเคลื่อนนโยบายภาครัฐ โดยได้รับประโยชน์ร่วมกัน ปัญหาการใช้พื้นที่สาธารณะ ผ่านรูปแบบคณะกรรมการหมู่บ้านโดยการคัดเลือกของประชาชนในชุมชน ให้มีบทบาทในการบริหารจัดการร่วมกันกับองค์การบริหารส่วนตำบลเสริมขวา ไม่ว่าจะเป็นการขับเคลื่อนด้านการบริหารทรัพยากรในชุมชน บริหารมนุษย์รวมถึงการเป็นผู้มีอำนาจหน้าที่ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทเบื้องต้น นอกจากนี้ในการบริหารจัดการพื้นที่ป่าชุมชน ราษฎรในชุมชนให้ความร่วมมือในการช่วยกันแก้ไขปัญหา โดยกำหนดกติกาใช้ร่วมกันในแต่ละชุมชน เพื่อให้เกิดการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะและการบริหารจัดการพื้นที่อย่างมีประสิทธิภาพองค์การบริหารส่วนตำบลเสริมขวาจึงควร กำหนดกฎเกณฑ์ที่ใช้บังคับในพื้นที่รับผิดชอบเป็นนโยบายกลางในรูปแบบข้อบัญญัติท้องถิ่นเพื่อให้แต่ละชุมชนสามารถนำไปบังคับใช้ในการดำรงชีพอยู่ในชุมชนร่วมกัน ลดข้อพิพาท ลดปัญหาการบุกรุกพื้นที่สาธารณะและเขตป่าชุมชน และที่สำคัญเป็นแนวปฏิบัติที่ดีเพื่อป้องกันปัญหาที่จะเกิดมีขึ้นจากการใช้พื้นที่ส่วนรวมในอนาคต วางระบบกลไกการดำเนินงานโดยขอความร่วมมือจากเครือข่ายทั้งภาครัฐและภาคเอกชนในการส่งเสริมสนับสนุนในทุกมติ